واریس چیست؟
رگ های واریسی رگ های غیرعادی، پیچدار و ملتهبی هستند که در زیر پوست قرار گرفته اند و میتوان آن ها را مشاهده کرد. این رگ ها به دلیل ضعف در دیواره رگ به وجود آمده به رنگ های بنفش یا آبی نمایان میگردند. این رگ های واریسی گاهی با مویرگ های نازکی به نام رگ های عنکبوتی در برگرفته میشوند. آنها معمولا در پا و لگن ایجاد شده و ظاهر نامناسبی برای پا به وجود میآورند. اما در برخی موارد میتوان آن را بر روی صورت و یا دست ها نیز تشخیص داد. این مشکل بیشتر در بانوان رایج است و احتمال درگیر شدن به آن با بالا رفتن سن، بیشتر میشود. اما جای نگرانی نیست. زیرا روش هایی برای درمان واریس وجود دارد که در این مطلب آنها را برای شما ذکر میکنیم.
واریس چگونه رخ میدهد؟
رگ ها خون را از قلب به بافت ها و اندام ها میبرند و سپس آن را از بافت ها به قلب باز میگردانند. در زمان بازگشت خون به قلب، رگ ها باید بر نیروی جاذبه غلبه کنند. انقباض های عضلانی در قسمت ساق پا مانند یک پمپ عمل کرده و دیواره های رگ ها نیز در بازگشت خون تاثیر میگذارند. دریچه های ریز در داخل این وریدها نیز باز و بسته میشوند تا خون را به قلب برگردانند و موجب شوند خون به عقب باز نگردد. اگر این دریچه ها در اثر آسیب ضعیف شوند و تحلیل بروند، خون به عقب بازگشته و در رگ ها جمع میگردد و در نتیجه پیچیدگی و کشیدگی عروق را ایجاد میکند. در نتیجه میتوان گفت درمان واریس برای سلامت قلب و عروق اهمیت زیادی دارد.
انواع واریس
- واریس ناحیه تناسلی
- عروق عنکبوتی
- واریس طنابی کوچک
- واریس طنابی بزرگ
علت به وجود آمدن مشکل واریس در پا
- بالا رفتن سن
- چاقی و افزایش وزن
- بارداری
- سابقه ژنتیکی و خانوادگی
- داشتن دریچه های معیوب در زمان تولد
- نشستن و ایستادن های بلند مدت
- زن بودن ( به علت بارداری، یائسگی، استفاده از قرص های ضدبارداری )
- سابقه به وجود آمدن لخته های خونی در پا
علائم و نشانه های واریس
- مشاهده رگ های بنفش و آبی
- عروق ورم کرده و بیرون زده
- رگ های پیچ خورده مانند ریسمان
- مشاهده رگ های کوچکتر بر روی پوست به نام رگ های عنکبوتی
- احساس سنگینی و گرفتگی عضلات در پاها
- خارش
- تورم خفیف در قسمت پاها
اگر اختلال جریان خون در رگ ها تشدید شود، نشانه های زیر را به همراه میآورد:
- درد در نواحی پاها در زمان ایستادن یا نشستن به مدت طولانی
- تورم پاها
- تغییر رنگ پوست در بخش هایی از پا
- قرمز شدن و خشک شدن پوست به گونه که به آسانی دچار ترک شود
- سخت شدن پوست به مرور زمان و ایجاد زخم
- التیام دیرهنگام زخم های واریسی
- ترومبوز وریدی عمقی یا واریس حاد
عوامل خطر آفرین
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی مانند بارداری و یائسگی یکی از عوامل زمینه ساز ابتلا به واریس است. در واقع بانوان به علت این گونه تغییرات هورمونی بیشتر از آقایان درگیر این عارضه میشوند. طبق عقیده محقق ها هورمون های زنانه سبب رها شدن مکرر رگ ها شده و احتمال نشت خون به خصوص در زمان بارداری، بلوغ، یائسگی، استفاده از داروهای ضدبارداری بالا میبرد. علاوه بر این، بانوان باردار باید مقدار زیادی خون به جنین برسانند و بر نیروی جاذبه کودک مقاومت کنند. بنابراین درمان واریس برای بانوان اهمیت بیشتری خواهد داشت.
- اضافه وزن: زمانی که شخص دچار چاقی و اضافه وزن میشود، رگ ها برای خونرسانی به تمام بدن تحت فشار قرار میگیرند که این امر جریان خون را کاهش میدهد.
- مشکلات ساختاری رگ ها بصورت ژنتیکی
- وجود لخته های خون در رگ ها و متورم شدن عروق
- بیماری های قلبی، زخم های مربوط به رگ یا اختلال در گردش خون به دلیل وجود مانع در ورید
- با بالا رفتن سن، خطر ابتلا به واریس نیز در فرد افزایش مییابد. افزایش سن باعث تحلیل و سایش دریچه های وریدی میشود. این امر در جریان خون اختلال ایجاد کرده و موجب میشود مقداری از خون به داخل رگ ها بازگردد.
عوارض
ایجاد جراحت: در صورت عدم درمان واریس جراحت های دردناکی در نواحی نزدیک رگ های واریسی به وجود میآید. این زخم معمولا در نواحی مچ پا رخ میدهند و قبل از ایجاد آنها تغییر رنگی در آن بخش از پوست نمایان میشود.
ایجاد لخته خون: برخی اوقات عروقی که در عمق پا وجود دارند، بزرگ شوند. در این شرایط، درد و ورم هایی در پا به وجود میآید. لازم است که چنین دردها و تورم هایی را جدی بگیرید زیرا میتواند نشانه ای از وجود لخته خون باشد.
خونریزی: گاهی رگ هایی که نزدیک سطح پوست هستند، پاره میشوند. در این مواقع فقط خونریزی جزئی و خفیف رخ میدهد اما باز هم نباید از کنار این موضوع سطحی گذر کرد.
زمانی که باید درمان واریس را بصورت جدی پیگیری کنید
گاهی اوقات این رگ های واریسی مشکلات جدی برای بدن به همراه میآورند و باید درمان آنها را بصورت جدی دنبال کرد. در صورتی که علائم و نشانه های زیر را مشاهده کردید، باید فورا برای درمان به پزشک مراجعه نمایید:
- ورم ناگهانی در قسمت پاها
- تغییر در ضخامت پوست و رنگ آن
- افزایش حرارت و قرمزی اطراف رگ ها
- خونریزی در عروق و اطراف آنها
- ایجاد برآمدگی هایی بر روی پوست
- به وجود آمدن جراحت های باز
درمان واریس با استفاده از جوراب واریس
یکی از روش های درمان واریس استفاده از جوراب های واریس میباشد. استفاده از این جوراب ها کارکرد رگ ها بهبود بخشیده و بازگشت خون ، درد و ورم را کاهش میدهد. همچنین میتواند از رخ دادن گرفتگی عضلات جلوگیری میکند. با توج به میزان آسیبی که رگ ها دچار آن شده اند، میتوانید از جوراب های واریس مختلفی (بر حسب میزان فشار) استفاده نمایید. جوراب های واریس دارای 4 درجه فشردگی سست، متوسط، تنگ و خیلی تنگ هستند. بنابراین باید قبل از خرید جوراب واریس با پزشک در مورد میزان فشار آن صحبت کنید.
درمان واریس با لیزر
در این روش با فرستادن قدرتمند نور به عروق، ورید ها به آرامی ناپدید میشوند. درمان با لیزر معمولا در بیشتر افرادی که درگیر این مشکل هستند قابل بکار بردن است. البته در اشخاصی که دچار مشکلات کبدی و دیگر اختلالات مزمن هستند، باید با مشورت با پزشک صورت بگیرد.
درمان واریس با رادیو فرکوئنسی یا RF
RF شامل عبور دادن یک پروب به درون یکی از رگ های بلند واریسی توسط سونوگرافی است. انرژی ناشی از RF به رگ حرارت داده و منجر به بسته شدن آن میشود.
اسکلروتراپی
در این روش برای درمان واریس که با کمک سونوگرافی صورت میگیرد، مایع اسکلروسانت را به داخل رگ واریسی تزریق میکنند که دیواره رگ را تخریب میکند. این رگ آسیب دیده با گذشت زمان توسط بدن جذب و دفع میگردد. این روش برای درمان رگ های کوچک قابل بکار بردن است.
درمان واریس با روش های جراحی
- برداشتن رگ: در این روش رگ را قبل از رسیدن به یک رگ عمقی مسدود کرده و با شکاف هایی کوچک ورید را برمیدارند.
- فلبکتومی: این روش با بی حسی موضعی و سرپایی انجام میپذیرد و در آن پزشک رگ های کوچک واریسی را از راه چندین سوراخ کوچک پوستی خارج میکند.
- جراحی اندوسکوپی رگ: از این روش فقط در مواردی که زخم های واریسی رخ داده باشند و روش های دیگر نتیجه بخش نباشند، استفاده میشود.
پیشگیری از رگ های واریسی
نمیتوان بطور کامل از به وجود آمدن رگ های واریسی پیشگیری کرد اما میتوان با بهبود جریان خون، روند ابتلا به آن را به تاخیر انداخت و یا از تشدید آن پیشگیری کرد. این اقدامات شامل موارد زیر میشود:
- کنترل وزن
- ورزش کردن
- رژیم غذایی سالم با مقدار نمک کم و فیبر بالا
- ماساژ پا با کرم های مرطوب کننده
- عدم استفاده از کفش های پاشنه بلند و استفاده از کفش مناسب
- تغییر شکل نشستن و ایستادن بطور مرتب
- بالا نگه داشتن پاها در حالت دراز کشیده
کلام آخر
باید این نکته را در نظر بگیرید که وضعیت رگ های واریسی با گذشت زمان تشدید میشود. از سویی دیگر هر اختلالی که به رگ های بدن مربوط باشد، ممکن است بروز وضعیت خطرناک آمبولی ریه را افزایش دهد. بنابراین هر مشکل جسمی، هرچند کوچک، باید از همان ابتدا تحت درمان قرار بگیرد تا منجر به ایجاد مشکلات بدتر و بزرگتر نشود. تغییر سبک زندگی نیز میتواند در این زمینه موثر باشد.
در صورت علاقمند بودن و به کسب اطلاعات بیشتر، میتوانید مقاله آمبولی ریه را مطالعه نمایید و نظرات ارزشمند خود را برای کامنت کنید.