آشنایی با PMS
سندرم پیش از قاعدگی یا PMS مجموعه ای از نشانه های جسمی و روانی است که در سن قاعدگی بانوان را درگیر می‌کند. بطور خلاصه، این علائم شامل تغییر در خلق و خو، میل زیاد به غذا، خستگی، افسردگی و… است. این نشانه ها در هر زن، بطور متفاوت بروز می‌کند؛ اما با این حال علائمی قابل پیش بینی هستند. این نشانه ها حدود 1 هفته تا 10 روز قبل از قاعدگی به وجود می‌آیند و معمولا مدتی بعد از شروع قاعدگی از بین می‌روند. تغییر در سبک زندگی، به کاهش بروز این علائم کمک می‌کند.
در زمان خاصی از ماه، سطح هورمون استروژن و پروژسترون بالا می‌رود. بالا رفتن آنها سبب تحریک پذیری و نوسانات خلق و خویی می‌شود.
عوامل خطرآفرین
- ضربه عاطفی
- خشونت های خانگی
- استرس
- سابقه افسردگی در خانواده
- رژیم غذایی نامناسب
- مصرف مواد مخدر
علائم سندرم پیش از قاعدگی
چرخه قاعدگی بانوان، معمولا 28 روز زمان می‌برد. زمان آزاد شدن تخمک در روز 14ام و خونریزی در روز 28ام رخ می‌دهد. این نشانه ها از مدتی قبل از خونریزی شروع شده و تا چند روز بعد از آن ادامه خواهد یافت. معمولا این نشانه ها خفیف یا متوسط هستند. اما برخی زنان نیز علائم شدیدتری را تجربه می‌کنند که می‌تواند زندگی آنها را تحت تاثیر قرار دهد.
از علائم و نشانه های های سندرم پیش از قاعدگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استرس و اضطراب
- حساسیت نسبت به نور و صدا
- بالا رفتن وزن
- درد در پستان
- درد در ناحیه سر
- اسهال
- شکم درد
- یبوست
- افسردگی
- انزوا و ناراحتی
- اختلال در زمان خواب
- نفخ شکم
- تغییر در احساسات
- تمایل زیاد به خوردن بخصوص شیرینی‌جات
- ایجاد آکنه و جوش
- گر گرفتگی
- کمر درد
- حالت تهوع
- گریه
- تغییرات در میل جنسی
- اختلال در تمرکز
- درد و ناراحتی در عضلات یا مفصل ها
در بسیاری از موارد ناراحتی های عاطفی و درد جسمی تا حدی شدید است که ممکن است در زندگی روزانه اختلال ایجاد کند. از طرفی تعداد محدودی از بانوان هستند که علائم بسیار شدیدتری را تجربه می‌کنند. به این وضعیت، اختلال بی قراری قبل از قاعدگی یا PMDD گفته می‌شود.
نشانه های PMDD :
- استرس شدید
- گریه زیاد
- عصبانیت به همراه تغییر در خلق و خو
- پرخوری
- گرفتگی های آزاردهنده عضلانی
- افکار منفی مانند خودکشی
- پرخوری
- عدم نشان دادن علاقه و انگیزه به انجام فعالیت های روزانه
- اختلال در تفکر
- بی قراری
- وحشت زدگی
مطالب مرتبط: مدیریت و کنترل خشم
علت های سندرم پیش از قاعدگی
تغییر در هورمون ها: تغییر در هورمون ها موجب نوسانات در علائم سندرم پیش از قاعدگی یا PMS می‌شود. این علائم با شروع دوران بارداری و یائسگی از بین می‌روند.
افسردگی: افسردگی به تنهایی سبب تمام این نشانه ها نمی‌شود. اما باید در نظر داشت برخی بانوان قبل از شروع این علائم به افسردگی تشخیص داده نشده مبتلا هستند که می‌تواند بر این نشانه ها تاثیر داشته باشد.
تغییرات شیمیایی در مغز: تغییر در ماده سروتونین می‌تواند نشانه های PMS را ایجاد نماید. سروتونین یک ماده شیمیایی در مغز است که در خلق و خو تاثیرگذار است.
درمان سندرم پیش از قاعدگی یا PMS
تغییر سبک زندگی
- مصرف ویتامین D
- عدم مصرف کافئین و الکل
- مصرف میوه و سبزیجات و عدم مصرف نمک و قند
- داشتن خواب کافی (8 ساعت در شبانه روز)
- گنجاندن ورزش در برنامه روزانه
- نوشیدن مایعات زیاد برای از بین رفتن نفخ شکم
- انجام تمریناتی مانند یوگا برای کاهش استرس و اضطراب
علاوه بر موارد ذکر شده، رفتار درمانی نیز به درک تغییر در رفتار و احساس کمک می‌کند.
مصرف دارو
به غیر از تغییر سبک زندگی، با مراجعه به دکتر، داروهایی برای کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی تجویز می‌شود:
داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین، پاروکستین و… در کاهش علائم خلق و خویی موثر واقع شده اند. داروهای غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم موجب کاهش درد سینه و گرفتگی های عضلانی می‌شود. همچنین پس از مشورت با پزشک می‌توانید مکمل هایی مانند اسید فولیک، کلسیم، منیزیم، ویتامین B6 و… را مصرف کنید. قرص های هورمونی ضد بارداری نیز وجود دارند که از تخمک گذاری جلوگیری کرده و علائم پیش از قاعدگی را می‌کاهند.
از طرفی داروهای گیاهی نیز وجود دارند که برای رفع این علائم بکار می‌روند؛ مانند زنجبیل، گل پامچال، پنج انگشت. مصرف این گیاهان به بهبود این نشانه ها کمک می‌کند. اما بهتر است قبل از مصرف این داروها با پزشک مشورت کنید.
نزدیک شدن به دوران یائسگی
با نزدیک شدن به این دوران و پایین آمدن تولید هورمون جنسی تخمدان، چرخه تخمک گذاری از نظم خود خارج می‌شود. استفاده از یک سری داروهای هورمونی برای کاهش این نشانه ها تنها شرایط را دشوارتر می‌کند. در صورت نزدیک شدن به دوران یائسگی و تغییر در این علائم، باید به پزشک مراجعه نمایید.
سخن پایانی
سندرم پیش از قاعدگی یا PMS می‌تواند شدید شود اما با شروع قاعدگی علائم کم کم برطرف می‌شوند. باید در نظر داشت که این شرایط به آسانی برای بانوان به پایان نمی‌رسد و اطرافیان آنها باید این وضعیت را بیشتر درک کنند. ناآگاهی اطرافیان، چه دوستان و چه خانواده این شرایط را برای بانوان سخت تر می‌کند. با کمی کمک و همراهی، مشکلی در این دوران بوجود نمی‌آید و بانوان می‌توانند آن را با راحتی بیشتری به پایان برسانند.
شما چه اطلاعات دیگری در مورد سندروم پیش از قاعدگی دارید؟
