بیماری سرخک
بیماری سرخک یکی از مسری ترین بیماری های عفونی است. به گونه ای که بیش از 90 درصد افراد حساس، در تماس نزدیک با این مبتلایان، به آن دچار میشوند. این بیماری در کودکان، از طریق تنفس انتقال پیدا میکند. با وجود اینکه واکسن سرخک ساخته شده است اما متاسفانه سالانه بیش 100 هزار کودک زیر 5 سال را به کام مرگ میکشاند.
علائم این بیماری اغلب خفیف هستند. اما اگر این عفونت در حین دوران بارداری اتفاق بیفتد، موجب آسیب شدید و جبران ناپذیری به نوزاد متولد نشده میشود. ناشنوایی، عقب ماندگی، آب مروارید، مشکلات قلبی و تقص عضو نمونه هایی این آسیب هاست. ابتلا به این بیماری در اوایل بارداری سبب تاثیر بلند مدت سندروم مادرزادی سرخک بر نوزاد میشود که نابودی سلول ها را به همراه میآورد. بهتر است که فرد قبل از بارداری در برابر سرخک واکسینه شود. نکته ای باید در نظر داشت این است که یک فرد سالم میتواند در تماس با شخص بیمار قرار بگیرد و بدون آنکه متوجه شود به این ویروس آلوده شود.
گرچه عفونت در تمامی سنین رخ میدهد اما سرخک در کودکان بالغ و یا افراد بالای 40 سال به ندرت رخ میدهد. در سنین بالاتر نیز علائم آن شدیدتر بروز پیدا میکند.
علائم بیماری سرخک
در کل سرخک یا سرخکان به معنای قرمزی کم است. علائم معمولا بین 14 تا 21 روز بعد از عفونت ظاهر میشوند. بطور مثال قرمزی ابتدا روی پوست صورت و سپس در تمام نقاط بدن ظاهر شده و بعد از 3 تا 5 روز بصورت کلی ناپدید میشود.
علائم دیگر بیماری سرخک شامل موارد زیر است:
- آبریزش بینی
- تب خفیف
- قرمزی چشم
- مشکلات عصبی
- درد مفاصل
- افزایش گره های لنفاوی
سرفه نیز یکی از علائم مهم این بیماری است که ویروس را در هوا پخش میکند. معمولا پس از 5 تا 7 روز بعد از ابتلا به عفونت، ویروس در خون پخش میشود.
گرچه علائم سرخک خفیف است و به درمان نیازی نیست اما تنها با استراحت و تجویز داروهایی مانند استامینوفن میتوان آن را تسکین داد. در صورت مبتلا شدن فرد به سرخک تا یک هفته پس از ظاهر شدن علائم آن مانند قرمزی، باید از تماس با افراد باردار و یا افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند خودداری شود.
گاهش اوقات در زمان ابتلا به سرخک درد انگشتان، زانو و کمر تا یک ماه ادامه خواهد داشت این مشکل بیشتر در بانوان رخ میدهد. در مواردی نادر این بیماری باعث التهاب مغز و یا عفونت گوش میشود.
سرخک گاهی، به سرخچه سه روزه به دلیل تشابه علائم این دو بیماری نیز شناخته میشود. اما علائم سرخک خفیف تر است. همچنین در سرخچه نقاط قرمز درون دهان ظاهر میشود. دوره درمان سرخچه نیز یک تا دو هفته است اما این دوره برای سرخک زمان بیشتری میبرد. علائم سرخچه در 90 درصد افراد مبتلا دیده میشود اما در سرخک علام به 25 تا 50 درصد کاهش پیدا میکند. از طرفی در سرخچه تب فرد بالای 40 درجه است اما در سرخک معمولا تب زیر 38 درجه بروز پیدا میکند.
بیماری سرخک در حین بارداری
بیماری سرخک در دوران بارداری بسیار خطرناک آفرین میباشد. به خصوص اگر در 12 هفته اول اتفاق بیوفتد. در این مرحله 90 درصد تاثیر ویروس، بر روی جنین تاثیر است. همان گونه که در مطلب قبل اشاره کردیم قبل از بارداری حتما در برابر سرخک واکسینه شوید.
ویروس سرخک باعث ضعیف شدن بدن میشود. به جنین در حال رشد صدمات شدیدی وارد کرده و مشکلات ذکر شده را برای او به وجود میآورد. رایج ترین مشکلی که میتواند رخ دهد، ناشنوایی است.
سرخک در نوزادان
تاثیر بیماری سرخک بر نوزادان شامل موارد زیر است:
- مشکلات شنوایی
- بیماری قلبی مادرزادی
- هپاتیت
- تاخیر در رشد
- بیماری شبکیه چشم
- سر کوچک و غیر طبیعی
- فک یا چشم های پایین تر
- مشکلات استخوانی و کبد
نشانه هایی که به مرور زمان با رشد نوزاد ظاهر میشوند عبارتند از:
با این حال در صورتی که سرخک 20 هفته پس از آغاز بارداری رخ دهد، مشکلات کمتری در پی دارد. همچنین در برخی موارد میتوان آنها ار جبران کرد.
پیشگیری از ابتلا بیماری سرخک
تنها راه پیشگیری از این بیماری، واکسیناسون است. مرحله اول واکسیناسون در 12 تا 15 ماهگی زده میشود و مرحله دوم در 4 تا 6 سالگی صورت میگیرد.
عوارض جانبی واکسن:
حدودا 15 درصد افراد، 7 تا 12 روز پس از تزریق تب خفیفی دارند و 5 درصد نیز ممکن است دچار قرمزی و درد مفاصل جزئی شوند.
روش های خانگی برای درمان بیماری سرخک
زردچوبه
1 قاشق چای خوری پودر زردچوبه را درون یک لیوان شیر داغ بریزید و در طول روز دو بار آن را بنوشید.
همچنین میتوانید برای رفع قرمزی پوست، یک قاشق چای خوری پودر زردچوبه را با مقداری روغن تفت داده تا خمیری بدست بیاید. سپس از آن برای پوست خود استفاده کنید.
برگ درخت چریش
مقداری آب را بجوشانید و سپس برگ درخت چریش را به آن بیفزایید تا آب به رنگ سبز در آید. بعد از خنک شدن محلول، صورت خود را با آن شستشو دهید تا قرمزی صورت از بین برود. همچنین میتوانید چند برگ تازه را به مدت 3 روز بجوید تا عفونت از بدنتان خارج شود.
ریحان
یک قابلمه پر از آب را جوشانده و 20 برگ ریحان را به آن اضاف کنید. به مدت حدود 15 دقیقه اجازه دهید دم بکشد. در نهایت بعد از خنک شدن، آن را در طول روز بنوشید.
چای زنجبیل
یک قاشق چایخوری زنجبیل را درون یک لیوان درحال آب جوش بریزید و با حرارت کم بجوشانید. سپس آن را از روی حرارت برداشته و یک قاشق چایخوری عسل به آن اضافه کنید. در طول روز 2 تا 3 بار بنوشید تا بدنتان کاملا از عفونت پاکسازی شود.
توصیه های غدایی برای مبتلایان به بیماری سرخک
- از مصرف غذاهای سرخ شدنی مانند فست فود ها، غذای چرب، گوشت، روغن، فلفل، نوشیدنی های شیرین و اسنک های نمکی و شور پرهیز کنید.
- سعی کنید آب گرم فراوان بنوشید. برای نتیجه بهتر صبح و بعد از ظهر با معده خالی آن را مصرف کنید.
- مواد سرشار از ویتامین A و ویتامین C مانند پرتقال، گریپ فروت، لیمو، اسفناج و سبزیجات استفاده نمایید.
- از مصرف لبنیات خودداری کنید زیرا موجب تشدید بیماری میشود.
کلام آخر
سرخک نوعی بیماری واگیردار است که درمان خاصی ندارد. اما میتوان برای کاهش علائم آن و با تجویز پزشک از داروهایی خاصی مانند تب برها، آنتی بیوتیک ها و ویتامین A استفاده کرد. این بیماری در گذشته بیشتر رایج بوده و اکنون میتوان با واکسیناسیون مانع از ابتلا به آن شد. اما اگر قبلا به این بیماری دچار شدهاید، قدرت سیستم ایمنی بدنتان در مقابل این عفونت بالا رفته و به آن مبتلا نخواهید شد.
در صورتی که در گذشته به بیماری سرخک مبتلا شده اید، از تجربیات درمان خود برای ما بنویسید.