آپاندیس چیست؟
آپاندیس قسمت کوچکی است که در زیر شکم سمت راست (زیر دریچه ای که روده کوچک را به روده بزرگ پیوند می‌دهد) قرار دارد. این عضو در هنگام پر شدن از مواد غذایی، به درون روده بزرگ تخلیه می‌شود. به دلیل کوچک بودن مجرای آپاندیس، این عضو گاهی دچار انسداد و در نهایت درگیر عفونت می‌شود که به این وضعیت آپاندیسیت گفته می‌شود. بیماری آپاندیسیت منجر به ایجاد فشار و درد شدید در اطراف شکم شده و در جریان خون اختلال به وجود می‌آورد و در هر سنی می‌تواند رخ دهد اما در بین افراد با رنج سنی 10 تا 30 رایج‌تر است. در این مقاله درباره این عضو بیشتر توضیح خواهیم داد. با ما همراه باشید.
آپاندیس، عضو اصلی یا اضافی
گذشتگان بر این باور بوده اند که آپاندیس یک عضو اضافی در بدن است که با ملتهب شدن، بدن را دچار مشکل می‌کند. اما دانشمند با تحقیقات فراوان به این نتیجه رسیدن که آپاندیس محل تجمع باکتری های مفید بدن است. زمانی که فرد به اسهال مبتلا می‌شود، باکتری مفید روده از بدن خارج می‌شوند. اما آپاندیس به تشکیل مجدد این باکتری های مفید روده کمک کرده و در نتیجه فرد سریعتر بهبود پیدا می‌کند.
بیماری آپاندیسیت چیست؟
گفته شد زمانی که آپاندیس دچار ورم و التهاب می‌شود، فرد درگیر بیماری آپاندیسیت می‌شود. این مشکل باید فورا درمان شود و فرد برای خارج کردن آپاندیس تحت عمل جراحی قرار بگیرد. اما اگر پزشک تشخیص دهد این بیماری خفیف است، می‌تواند با تجویز آنتی بیوتیک این خطر را رفع کند. اما در هر صورت اگر این اختلال جدی گرفته نشود، آپاندیس پاره شده و عفونت آن درون شکم پخش می‌شود و ممکن است شرایط مرگباری را برای فرد ایجاد کند.
نشانه های بیماری آپاندیسیت
- درد در قسمت سمت راست شکم و پایین
- از بین رفتن اشتها
- اسهال
- تب خفیف
- تورم شکم
- یبوست
- عدم توانایی خارج کردن گاز معده
درد آپاندیس از یک احساس ناراحتی کم شروع شده و با گذشت زمان شدید می‌شود. اگر شما احساس کردید علائم ذکر شده را دارید، باید حتما به پزشک مراجعه نمایید. التهاب آپاندیس به سرعت می‌تواند در کمتر از 48 ساعت به پاره شدن آن منجر شود.
دلیل بیماری آپاندیسیت
به طور کلی آپاندیسیت به دلیل مسدود شدن آپاندیس بصورت کلی یا جزئی اتفاق می‌افتد که اگر این انسداد کلی باشد، فرد نیازمند عمل جراحی می‌شود. عوامل مختلفی این انسداد را ایجاد می‌کنند؛ مانند: مدفوع(به دلیل گیر کردن مدفوع که رایج ترین علت هاست)، التهاب(به دلیل عفونت، آسیب های شکمی و بیماری های خود ایمنی)، و تشکیل تومور( به علت وجود انگل های روده و تولید بیش از اندازه مخاط).
یکی از مشکلاتی که پس از پاره شدن آپاندیس اتفاق می‌افتد، پریتونیت است که به معنی التهاب بافت دیواره شکم می‌باشد. سایر اندام ها مانند روده و مثانه نیز دچار التهاب می‌شوند. امام اگر آپاندیس به جای ترکیدن سوراخ شود، آبسه به وجود آمده و عفونت تنها یک ناحیه را در بر می‌گیرد. اما باز هم این مشکل می‌تواند خطرآفرین باشد.
نشانه های پاره شدن آپاندیس
- معده درد شدید
- افزایش دفعات ادرار
- به وجود آمدن تب و لرز و التهاب در بدن
- کاهش اشتها و حالت تهوع
تشخیص بیماری آپاندیسیت
علاوه بر بررسی مشخصات فیزیکی مانند سفتی و تورم، آزمایشات دیگری برای اطمینان از ابتلا به بیماری آپاندیسیت انجام می‌شود:
- عکس برداری از شکم: با استفاده از عکس برداری رادیولوژی و سی تی اسکن
- عکس برداری از سینه: برای تشخیص ذات الریه از آپاندیسیت ( این دو بیماری علائم مشابهی دارند)
- تست بارداری: برای تشخیص حاملگی خارج از رحمی
- تست ادرار: به منظور تشخیص عفونت ادراری یا سنگ کلیه
- بررسی لگن: جهت بررسی عفونت های احتمالی در لگن و اختلالات تولید مثل
درمان بیماری آپاندیسیت
معمولا پس از تشخیص آپاندیسیت، جراح این عضو را تحت عمل آپاندکتومی یا آپاندیسکتومی از بدن خارج می‌کند. اما اگر در ابتدا تشخیص آبسه داده شود، نیاز است قبل از برداشتن آپاندیس، آنتی بیوتیک هایی برای رفع عفونت مصرف گردد.
باید در نظر داشت که تنها در صورتی بیمار جهت خارج کردن این عضو عمل می‌شود که پزشک احتمال ابتلای فرد به بیماری آپاندیسیت را داده اما این تشخیص به صورت قطعی صورت نگرفته باشد. زیرا خارج کردن آپاندیس ایمنی بیشتری برای بدن ایجاد می‌کند و احتمال پاره شدن آن از بین می‌رود.
مراقبت های پس از جراحی
- مصرف به موقع داروهای توصیه شده (به خصوص آنتی بیوتیک ها)
- مصرف غذاهای سرشار پروتئین و فیبر و نوشیدن مایعات فراوان
- پیاده روی کوتاه مدت
- عدم استفاده از غذاهای نفاخ
- خشک و تمیز کردن محل جراحت قبل از پانسمان
- استحمام روزانه طبق نظر پزشک
- مراجعه به پزشک در صورت بروز قرمزی و ترشح در محل جراحی شده
عوارض بیماری آپاندیسیت
پاره شدن آپاندیس: با ترکیدن آپاندیس، عفونت در سراسر شکم پخش شده و و باید با عمل جراحی علاوه بر خارج کردن آپاندیس، حفره شکمی را نیز تمیز نمود.
آبسه: گاهی اوقات عفونت ناشی از ترکیدن این عضو، شما را به آبسه بعد از عمل مبتلا می‌کند.
هماتوم: هماتوم به معنای خونریزی زیرپوستی به علت سفتی ورم است که با گذشت زمان از بین می‌رود.
عفونت در محل زخم: به توصیه پزشک باید از داروهای آنتی بیوتیک برای کاهش عفونت قبل و پس از جراحی استفاده نمایید.
سپسیس: در صورتی که باکتری های آپاندیس وارد خون شوند، عفونت در سراسر بدن پخش شده و می‌تواند شرایط کشنده ای را برای شخص به وجود آورد. در این شرایط فرد باید با استفاده از آنتی بیوتیک های خاص و تحت نظر پزشکان متخصص معالجه شود.
سخن پایانی
روشی برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری وجود ندارد و تنها راه حل، جدا کردن آن از بدن توسط عمل جراحی است. با این حال چون معمولا بسته شدن روده منجر به این وضعیت می‌شود، می‌توان با مصرف مواد غذایی با فیبر بالا از ابتلا به آن جلوگیری کرد. زیرا فیبر مواد غذایی از تجمع مدفوع پیشگیری می‌کند که در نتیجه می‌تواند مانع از به وجود آمدن بیماری آپاندیسیت شود. همچنین در نظر داشته باشید که تشخیص این بیماری با حدس و گمان میسر نیست. بنابراین برای اطمینان از ابتلا یا عدم ابتلا به آن، باید از پزشک متخصص کمک بگیرید.
شما تا به حال آپاندیس خود را عمل کرده‌اید؟؟ اگر جواب شما بله است، برای آگاهی ما و دیگر خوانندگان درباره شرایط و نحوه درمان آن، اطلاعات خود را به اشتراک بگذارید.
