بیماری پیر چشمی و علت آن
پیرچشمی بخشی طبیعی از روند از افزایش سن هر شخص است که در آن قدرت بینایی دچار تغییراتی میشود و معمولا افراد بالای 40 سال را به این بیماری مبتلا می‌کند. دلیل این وضعیت، کاهش توانایی تطابق عدسی چشم است. فرد مبتلا به پیر چشمی در مشاهده اجسام نزدیک به مشکل برمی‌خورد و نمی‌تواند دید واضحی داشته باشد. در این شرایط به احتمال زیاد نمی‌توانید خطوط ریز کتاب را بخوانید و حتی ممکن است احساس سردرد و خستگی کنید. در ادامه برای شما نشانه های پیر چشمی و روش های درمان آن را شرح می‌دهیم.
هنگامی که سن فرد بالا می‌رود، لنزهای چشم سفت و سخت شده و ماهیچه های کنترل کننده لنز ضعیف می‌شوند. در نتیجه این ماهیچه ها توانایی خم و پهن کردن عدسی چشم را از دست می‌دهند. بنابراین نوری که از سمت اشیا به داخل چشم وارد میشود، روی شبکیه متمرکز نشده و اجسام بصورت واضح مشاهده نمی‌شوند. در واقع زمانی که قابلیت انعطاف پذیری عدسی چشم کاهش پیدا کند، چنین اتفاقی رخ می‌دهد. در این شرایط ماهیچه های مژگانی نمی‌توانند انحنای موردنیاز برای عدسی را به وجود بیاورند (به علت اسکلروزیس). می‌توان گفت با بالا رفتن سن تغییراتی در بدن رخ می‌دهد که بسیاری از آنها غیرقابل برگشت‌اند. پیرچشمی یکی از این مشکلات است اما می‌توان آن را درمان کرد.
عوامل خطرآفرین
گفته شد که افزایش سن یکی از عواملی است که خطر ابتلا به پیرچشمی را در فرد بالا می‌برد. اما دلایلی دیگری نیز باعث بروز نشانه های پیر چشمی می‌شوند و که در زیر به آنها اشاره کردیم:
ابتلا به دوربینی: دوربینی وضعیتی است که به انعطاف پذیری زیاد لنز ها احتیاج دارد.
جنسیت: احتمال بروز نشانه های بیماری پیرچشمی در بانوان بیشتر از آقایان است.
اشتغال به کار: یکی از عواملی که شخص را در ابتلا به این بیماری مستعدتر می‌کند، شغل فرد است. بخصوص اگر شغل او احتیاج به دید نزدیک داشته باشد.
تروما و آسیب به لنزها: صدمه و آسیب به لنزها و ماهیچه های مژکی روند این بیماری را تشدید می‌کند.
ابتلا بیماری هایی مانند دیابت و ام اس: مبتلا شدن به چنین بیماری هایی، خطر بروز بیماری پیرچشمی را در شما افزایش می‌دهد.
عوامل دیگری مانند ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، کم خونی، میاستنی گراویس و… نیز در این مورد تاثیرگذار است.
مصرف برخی داروها: استفاده از داروهای ضد افسردگی و برخی داروهای ضدحساسیت مانند آنتی هیستامین ها، داروهای ضد اسپاسم و دیورتیک ها می‌توانند باعث سخت شدن لنز چشم شده و شما را درگیر این بیماری کند.
محل زندگی: کسانی که در مناطق گرم و خشک زندگی می‌کنند، احتمال ابتلا به بیماری پیرچشمی در آنها بالاتر از افراد دیگر مکان های جغرافیایی است. در این مناطق اشعه فرابنفش شدیدتر بوده که برای چشم ها بسیار مضر است. افرادی که ساکن اینگونه نواحی جغرافیایی هستند، باید از عینک های آفتابی استاندارد استفاده نمایند.
نشانه های پیر چشمی
نشانه های پیر چشمی به صورت های مختلف بروز پیدا می‌کنند مانند:
- تقریبا تمام افراد به مشکل در حین مطالعه به خصوص نوشته های ریز و در نور کم برمی‌خورند.
- سردرد، خستگی و خواب آلودگی
- دور نگه داشتن کتاب یا مجله برای دید بهتر
- زود خسته شدن و ناراحتی چشم ها هنگام انجام کارهای ظریف و با دقت بالا
- ناتوانی در نخ کردن سوزن ( به علت تنگ شدن مردمک )
- اشخاصی که بیشتر وقت خود را به مطالعه، تایپ، کار با لپ تاپ و کارهایی مانند خیاطی می‌گذرانند، زوتر درگیر این بیماری می‌شوند. اما کسانی که شغل آنها نیاز به دید نزدیک و دقیق ندارد، دیرتر این بیماری را احساس خواهند کرد.
تشخیص پیر چشمی
این بیماری را می‌توان با روش های متفاوتی تشخیص داد و این کار توسط ابزارهای ویژه ای انجام میشود. بطور کلی هر فرد باید با توجه به سن و شرایط جسمی خود، سالی 1 تا 2 بار به چشم پزشک مراجعه کند. به خصوص اگر شخص از عینک یا لنز استفاده می‌کند باید طبق نظر پزشک خود در فواصل زمانی کمتری، وضعیت سلامت چشم های خود را بررسی کنید. در واقع اگر دچار نشانه های پیر چشمی مانند تاری دید و سردرد شدید، باید برای درمان حتما به پزشک مراجعه نمایید.
زمان ارزیابی سلامت چشم ها، پزشک مشخص می‌کند آیا به دوربینی، نزدیک بینی، آستیماتیسم یا پیرچشمی مبتلا هستید یا خیر. در این خصوص متخصص از لنزهای چشمی برای تست بررسی بینایی استفاده می‌کند. همچنین پزشک می‌تواند قطره ای در چشم شما بریزد. این قطره چشم شما را چندین ساعت بعد نسبت به نور حساس تر کرده که این امر به پزشک در بررسی و مشاهده قسمت داخلی چشم کمک می‌کند.
درمان
هدف از درمان این است که تمرکز چشم برای دیدن واضح اشیاء بالا رود. استفاده از عینک، لنزهای تماسی و جراحی انکسار برای رفع نشانه های پیر چشمی و درمان این بیماری بکار می‌رود.
استفاده از عینک
بکارگیری عینک یکی از ساده ترین روش ها برای درمان بیماری پیرچشمی و دیگر مشکلات بینایی است. معمولا از زمان شروع بیماری پیرچشمی هر 2 تا 3 سال 0.25 تا 0.5 نمره به نمره عینک اضافه میشود. بنابراین باید برای تعیین مجدد نمره چشم، باید به پزشک متخصص مراجعه نمایید. از طرفی باید در نظر داشته باشید بکار بردن عینک برای پیشگیری از افزایش نمره چشم استفاده نمی‌شود. بلکه تنها به دید بهتر شما کمک می‌کند.
استفاده از لنزهای تماسی
یکی از روش های درمان نشانه های پیر چشمی، استفاده از لنز می‌باشد. افرادی که استفاده از عینک برای آنها دشوار است، می‌توانند از لنزهای تماسی استفاده نمایند. لنزهای تماسی مختلفی وجود دارند که آنها را نام می‌بریم:
دو کانونی: در این لنزها تصحیح مسافت دور و نزدیک برای مخاطب فراهم میشود. انواع جدیدتر آنها نوعی تصحیح را در حاشیه هر لنز و تصحیح دیگری را در مرکز لنزها برای فرد به وجود می‌آورند.
مونو ویژن: در لنزهای مونو ویژن، یک لنز تماسی برای دید از راه دور و یک لنز جهت دید نزدیک از چشم دیگر وجود دارد.
مونو ویژن اصلاح شده: در این لنز یک لنز تماسی دو کانونی یا چند کانونی در یک چشم و یک لنز برای فاصله در سویی دیگر جایگذاری می‌کنند.
جراحی انکسار
این جراحی باعث تغییر شکل قرنیه میشود. این روش برای بهبود دید نزدیک برای چشم ضعیف کاربرد دارد. حتی بعد از این عمل نیز ممکن است به عینک نیاز پیدا کنید. این روش قابل برگشت نیست؛ بنابراین باید قبل از اقدام برای این امر با پزشک خود مشورت کنید.
روش های جراحی
کراتوپلاستی: در این روش از فرکانس رادیویی برای به وجود آوردن گرما در نواحی کوچک اطراف قرنیه استفاده میشود. گرما، لبه های قرنیه را کمی کوچک می‌کند و موجب استحکام و قدرت تمرکز آن میشود. نتایج این عمل ممکن است طولانی نباشد.
لیزر در کراتوپلاستی درجا: در این جا جراح یک لایه نازک را بطور عمیق به درون قرنیه می‌فرستد. پس از آن توسط لیزر لایه های داخلی قرنیه را برای تقویت شکل منحنی بکار می‌برند. این بهبودی کمی دردناک تر اما سریع تر از روش قبلی است.
کراتکتومی زیرپیفیال به همراه لیزر: جراح یک پوشش بیرونی نازک را بعنوان محافظ ایجاد می‌کند. پس از آن با کمک لیزر شکل لایه بیرونی قرنیه را تغییر می‌دهد. سپس منحنی آن را تیز کرده و اپیتلیوم را جا به جا می‌کند.
کراتکتومی فوتورفراکسیو: این روش همانند روش قبلی است مگر اینکه جراح اپیتلیوم را بردارد و با لیزر شکل قرنیه را تغییر دهد. در این حالت اپیتلیوم جایگزین نشده بلکه با فرم جدید قرنیه رشد خواهد کرد.
پیشگیری پیرچشمی
- داشتن خواب کافی
- استفاده از عینک آفتابی: اشعه فرابنفش خورشید به چشم آسیب زده و موجب بیماری پیرچشمی میشود.
- ایجاد نور مناسب در زمان مطالعه
- کنترل بیماری های مزمن مانند فشار خون و دیابت
- بکار بردن عینک محافظ در زمان انجام کارهای آسیب رسان به چشم مانند جوشکاری
- داشتن تغذیه مناسب: استفاده از انواع میوه و سبزی حاوی آنتی اکسیدان، ویتامین A و ویتامین C .
- ترک سیگار و عدم مصرف آن
نتیجه گیری
چشم یکی از حساس ترین اعضای بدن بوده و مراقبت زیادی نیاز دارد. بنابراین باید سعی کرد از هرگونه عاملی که باعث آسیب و صدمه به چشم میشود، اجتناب کرد. به طور مثال قند و فشار خون خود را کنترل کرد یا با تغذیه مناسب، نیاز چشم را به مواد معدنی و ویتامین های مختلف برطرف نمود. پیر چشمی نیز با اینکه اغلب در اثر بالا رفتن سن به وجود می‌آید، اما عوامل دیگری نیز در بروز این بیماری نقش دارند که باید آنها را کنترل کرد. اگر شما نیز نشانه های پیر چشمی را دارید، با مراجعه سریعتر به پزشک، از پیشرفت آن جلوگیری نمایید. در صورتی که مطالب این مقاله برای شما مفید بود، آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و نظرات ارزشمند خود را برای ما بنویسید.
