بیماری ابولا
ابولا، یک بیماری نادر اما بسیار کشنده است که از خانواده فیلو ویروس هاست و از طریق حیوانات وحشی و عفونت های آنها به انسان انتقال پیدا میکند. این بیماری با خونریزی شدید تشخیص داده میشود و در بسیاری از موارد، فرد را با مرگ رو به رو میکند. خانواده ویروس فیلوویریده را میتوان به 3 جنس کواویروس، ویروس ماربورگ و ویروس ابولا تقسیم کرد. این ویروس که در شش گونه شناسایی شده است، در سال های 2014 تا 2016 باعث همه گیری در غرب آفریقا و جمهوری دموکراتیک کنگو شد و شیوع بالایی پیدا کرد. در اینجا ویروس ابولا و راه های انتقال آن را، بیشتر بررسی میکنیم.
علائم بیماری ابولا
در هنگام مبتلا شدن به ویروس ابولا، زمان بروز علائم آن 5 روز تا 3 هفته ممکن است طول بکشد. نشانه های اولیه آن شامل:
- تب و لرز
- سردرد زیاد
- درد در قسمت عضلات و ماهیچه ها
- درد در ناحیه گلو
- احساس ضعف
اما در صورت تشدید این علائم نشانه های دیگری اضافه میشود؛ مانند:
- حالت تهوع و استفراغ
- درد در قفسه سینه
- اسهال ( گاهی خونی )
- سرفه
- قرمز شدن چشم ها
- کاهش وزن
- معده درد
- اختلال در کبد و کلیه
- تشنج
- کما
- در شرایط بسیار حاد یا نزدیک به مرگ، خونریزی از گوش ها و بینی
ویروس ابولا و راه های انتقال
این ویروس از طریق تماس با اندام ها، خون، ترشحات ناشی حیوانات آلوده مانند گوریل ها، شامپانزه ها، خارپشت های جنگلی و میمون ها به انسان ها منتقل میشود. ویروس ابولا میتواند از طریق مخاط یا جراحت های پوستی، از طریق لمس اشیا آلوده به خون، مدفوع یا استفراغ به انسان دیگر انتقال داده شود. همچنین خوردن حیوانات آلوده به این ویروس از دیگر راه های انتقال محسوب میشود.
بسیاری از افراد کادر درمان، در هنگام معالجه و آزمایش بر روی افراد مبتلا، به دلیل عدم رعایت اقدامات احتیاطی در هنگام برخورد با این بیماران، به این ویروس مبتلا شده اند.
حتی در زمان دفن جسد، در صورت تماس مستقیم با جسم آلوده، این ویروس قابل انتقال خواهد بود. زیرا خون آنها همچنان حامل این ویروس ابولا بوده و میتواند به دیگران سرایت کند.
احتمال ابتلای محققانی که بر روی حیوانات آفریقا یا فیلیپین، تحقیق و آزمایش انجام میدهند، به این ویروس بیشتر از دیگر افراد است.
بانوان بارداری که از این بیماری بهبود یافته اند، میتوانند این ویروس ابولا را از طریق شیر و دیگر مایعات به نوزاد خود یا افراد دیگر انتقال دهند. بنابراین شیر بانوانی که قصد شیردهی به فرزند خود را دارند، باید قبل از انجام این امر مورد آزمایش قرار بگیرد.
تشخیص
تشخیص این بیماری نسبت به بیماری های دیگری مانند مالاریا یا حصبه سخت تر است. برای بررسی اینکه آیا به ویروس ابولا مبتلا هستید یا خیر، آزمایش های زیر قابل انجام است.
- آزمایش های آنتی ژن
- تست ELISA
- آزمایش RT-PCR
- جدا کردن ویروس به روش کشت سلولی
- خنثی سازی سرم
- آزمایش با میکروسکوپ الکترونی
و…
باید توجه داشت نمونه هایی که از بیماران برای آزمایش تهیه شده است، برای محیط زیستی اطراف خطراتی دارند. این نمونه های فعال باید تحت مهار بیولوژیکی قرار بگیرند. حمل و نقل تمام این نمونه ها باید توسط سیستم بسته بندی سه گانه انجام پذیرد.
درمان
تاکنون هیچ گونه درمانی برای بیماری ابولا پیدا نشده است. اما درمان یک سری علائم خاص یا جبران آب از دست رفته بدن، در افزایش دوام بدن و تقویت سیستم ایمنی موثر است.
پیشگیری از ابتلا به ویروس ابولا و کاهش راه های انتقال
رسیدگی و لمس حیواناتی مانند میمون، شامپانزه، برخی خفاش ها و… با دستکش انجام شود. تمام محصولات گوشتی باید قبل از مصرف بصورت کامل پخته شود.
از تماس مستقیم با فرد مبتلا به ویژه با ترشحات و مایعات بدن آنها، به شدت خودداری کنید. هنگام پرستاری و مراقبت از این بیماران نیز باید از دستکش، ماسک و تجهیزات محافظتی مناسب استفاده شود. پس از ارتباط با این بیماران در هنگام پرستاری، دست های خود را شسته و برای حاصل شدن اطمینان بیشتر در بعضی موارد لباس های خود را تعویض نمایید.
در هنگام تدفین فرد مبتلا، از تماس با آن خودداری نمایید و این امر را به افرادی که دارای تجهیزات و لباس های ایمنی هستند بسپارید. اشخاص در تماس با فرد مبتلا، تا 21 روز قرنطینه شوند تا شیوع این بیماری به حداقل برسد.
رابطه جنسی را با این افراد کاهش دهید. طبق توصیه های WHO در مورد این بیماری، مردانی که در گذشته به ویروس ابولا مبتلا بوده اند، بهتر است تا 12 ماه در این مورد ایمن تر عمل کنند.
همچنین بانوان بارداری که پس از ابتلا به ابولا، دوباره سلامتی خود را بدست آورده اند، برای رسیدگی به عوارض بعد از بارداری، زایمان به روش ایمن و… به مشاوره و حمایت نیازمندند. این امر توسط متخصصان مراقبت های بهداشتی ابولا و زنان انجام میگیرد.
توصیه به بهبود یافتگان
بهبود یافتگان باید از برقراری رابطه جنسی تا زمان منفی شدن آزمایش منی تا 2 بار، با شریک خود پرهیز کنند. همچنین میتوانند با انجام مشاوره های جنسی ، از کاندوم استفاده کنند. با استفاده از کاندوم میتوانید تا زمان منفی شدن آزمایش تا 2بار، رابطه جنسی ایمن تری را داشته باشید.
خلاصه مطالب
گفتیم که ویروس ابولا از خانواده فیلوویروس هاست که با انتقال به انسان از طریق برخی حیوانات وحشی مانند میمون و شامپانزه، شرایط مرگبار و کشنده ای را برای فرد مبتلا به وجود میآورد. سردرد، تب و لرز، احساس ضعف، حالت تهوع و … نیز از علائم آن محسوب میشوند. تشخیص این بیماری با آزمایش های خاصی انجام میپذیرد اما تشخیص زود هنگام آن کمی دشوار است. زیرا بسیاری از بیماری های شایع دیگر نیز علائمی مشابه این بیماری دارند. تاکنون درمان مشخصی برای این بیماری در نظر گرفته نشده است؛ اما میتوان با انجام یک سری درمان های تقویتی، به بیماران مبتلا کمک کرد. اگر در طول سفر خود، علائمی مشابه نشانه های ذکر شده را در خود مشاهده کردید، به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه نمایید.
اگر این مطلب مورد استقبال شما قرار گرفته، مقاله عفونت ریه یا پنومونی را نیز مطالعه فرمایید و برای بهبود ما، نظرات ارزشمند خود را یادداشت کنید.