گروههای خونی
انسان ها به طور طبیعی دارای گروه های خونی متفاوتی هستند. این گروههای خونی به چهار دسته AB، B، A و O براساس گروههای مثبت و منفی تقسیم می‌شوند.
فردی که گروه خونی A دارد آنتی ژن A را بر روی گلبولهای قرمز خونش ایجاد می‌کند که بر علیه پادگن‌های گروه خونی B پادتن تولید می‌کند.
در گروه خونی B افرادی که آنتی ژن نوع B را در سطح گلبولهای قرمز خود دارند پلاسمان خونشان آنتی کور A دارد.
گروه خونی AB دارای هردو پادگن A و B روی سطح گلبولهای قرمز خود است و در پلاسمای خونشان هیچکدام از آنتی کورها وجود ندارد.
افراد با گروه خونی O هیچکدام از آنتی ژن ها را در گلبولهای قرمز خود ندارد، اما هردو آنتی کور را دارند.
علاوه بر وجود آنتی ژن‌های A و B پروتئینی به نام Rh وجود دارد که بسیار مهم است.
با وجود Rh، هشت گروه خونی AB، AB-، A+، A-، B+، B-، +O+ و O- در جهان وجود دارد.
وراثت گروه های خونی
گروه خونی نوزاد از والدین به ارث می‌رسد، آنتی ژن‌های ABO در هفته‌های 5 تا 6 جنینی قابل تشخیص است. نوزادان در مقایسه با افراد بزرگسال از تعداد کمتری از آنتی ژن بر سطح گلبولهای قرمز خود هستند.
علاوه بر این نوزادان فاقد ساختار آنتی ژنی توسعه یافته هستند. به همین دلیل در خون بند ناف آنتی ژن‌های ABO ضعیف‌تری هستند و واکنش کمتری به گروه‌بندی های ABO نشان می دهند.
تقسیم بندی گروههای خونی در دنیا
گروه خونی A+:
بعد از گروه خونی O بیشترین گروه خونی به A+ اختصاص دارد و در رتبه دوم قرار دارد.
کسانی که دارای این گروه خونی هستند می‌توانند به گروههای خونی AB+ و A+ خون اهدا کنند و از گروههای O+، O-، A+ و A- خون بگیرند.
گروه خونی A-:
افراد با گروه خونی A- جمعیت 6.3 را تشکیل می دهند. دارندگان این گروه خونی می توانند به گروههای خونی A+، A-، AB- و AB+ خون اهدا کنند و تنها می توانند از گروه های خونی A- و O- خون دریافت کنند.
گروه خونی B+:
این گروه خونی 8.5 درصد جمعیت را به خود اختصاص داده اند. افرادی که گروه خونی B+ دارند می توانند به گروه های خونی خود و AB خون اهدا کنند و از گروه O+ و O- خون دریافت کنند.
گروه خونی AB+:
این گروه خونی جزو سومین گروه خونی نادر در دنیاست. در این بین 3.6 درصد جمعیت جهان به این گروه خونی اختصاص دارد.
این گروه خونی می تواند از تمام گروه های خونی، خون دریافت و تنها به گروه AB خون اهدا کند.
گروه خونی O:
از رایج ترین گروه های خونی در جهان می توان به O+ اشاره کرد. به طوری که37 تا 53 درصد از افراد در جوامع و قومیت های مختلف را شامل می شود.
افرادی که گروه خونی O+ دارند می توانند به چهار گروه خونی خون بدهند اما تنها به کسانی که Rh خونشان مثبت است.
بیشترین و کمترین گروه خونی
در ایران بیشترین گروه خونی مربوط به گروه O+ است و گروه خونی -AB هم دارای کمترین جمعیت از گروه خونی در ایران است. در حال حاضر حدود 90 درصد از اهداکنندگان خون، گروه خونی مثبت دارند و تنها 10 درصد دارای گروه های خونی منفی هستند.
نادرترین گروه خونی
می توان گفت: افرادی که گروه خونی آن ها در میان 5 تا 10 هزار نفر مشابهتی نداشته باشد جزو نادرترین گروه خونی محسوب می شوند.
این گروه از افراد تنها می توانند خونشان را به گروه های خونی شناخته شده اهدا کنند.
گروه خونی این افراد به نام بمبئی شناخته شده است. این نام گذاری به این دلیل است که اولین بار در بمبئی هندوستان شناسایی شد. در بررسی های انجام شده مشخص شده است که افرادی که دارای گروه خونی بمبئی هستند آنتی ژن H ندارند.
در سازمان انتقال خون ایران، برای رفع این مشکل، بانک گروه خونی نادر ایجاد شده است.
بیماری های گروههای خونی
با اینکه نمی توان گروههای خونی را تغییر داد اما می توان تغییرات پیشگیرانه متناسب با آنها در سبک زندگی ایجاد کرد.
در همین مقوله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
لخته خون
متخصصان می گویند در گروه خونی O خطر ایجاد لخته خون کمتر است. به عنوان مثال افراد با گروه های خونی B، A و AB، حدود 30 درصد بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند.
سرطان معده
داشتن گروه خونی O منفی یا مثبت می تواند از بعضی بیماری ها معاف باشد. از این رو خطر ابتلا به سرطان معده در این گروه خونی به طور چشمگیری کمتر از گروه های خونی دیگر است. این در حالی است که گروه خونی A در بین گروههای خونی دیگر بیشتر درمعرض این بیماری قرار دارد.
زخم معده
افرادی که دارای گروه خونی A هستند احتمال ابتلا به بیماری زخم معده در آنها نسبت به گروه های دیگر از جمله O کمتر است. دلیل آن هم به طور دقیق مشخص نشده است. اما متخصصان هماتولوژی و آنکولوژی این احتمال را می دهند که تفاوت در واکنش های ایمونولوژیک به عفونت در گروه های خونی می تواند دلیل آن باشد.
بیماری های قلبی
براساس آخرین تحقیقات دانشکده سلامت عمومی هاروارد، در گروه خونی O خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی ، 23 درصد نسبت به دیگر گروه‌ها کمتر است.
براین اساس افراد با گروه خونی B و AB در بالاترین سطح خطر قرار دارند.
سرطان پانکراس
براساس تحقیقات انجام شده گروه خونی O جزو کمترین گروه های خونی ابتلا به این بیماری هستند. مطالعات منتشر شده در ژورنال موسسه ملی سرطان حاکی از آن است که احتمال ابتلا به سرطان پانکراس در گروه خونی (A)، 32 درصد، در گروه (AB)، 51 درصد و افراد با گروه خونی (B)، 72 درصد بیشتر است.
سخن نهایی
با بررسی انواع گروه های خونی شاید بسیاری از افراد به این فکر افتاده باشند که خون خود را اهدا کنند. زمانی اهدای خون اهمیت پیدا می‌کند که مجبور باشیم به فرد نیازمند، خون تزریق کنیم. اگر خون ناسازگاری به بدن فرد گیرنده انتقال داده شود، به بیان ساده روند تخریب گلبول های قرمز شروع می‌شود. در این شرایط ممکن فرد دچار علائمی مانند تب و لرز، تشنج و انعقاد خون در رگ ها شده و حتی ممکن است در ادرار او هموگلوبین مشاهده شود. اگر در این زمان اقدامات فوری درمانی صورت نگیرد، می‌تواند موجب مرگ شخص شود. بنابراین تعیین گروه خونی شما می‌تواند در زمان هایی خاص کمک کننده باشد.
آیا تا به حال تجربه اهدای خون داشته اید؟ اگر خیر، آیا در آینده قصد انجام آن را برای افراد نیازمند خون خواهید داشت؟!
