حافظه
حافظه نقش مهمی در زندگی همه ما دارد. به گونه ای که بدون حافظه نمی‌توانیم هیچ گونه اطلاعاتی را به خاطر بیاوریم. در واقع حافظه توانایی مغز در نگهداری، رمزگذاری و بازیابی اطلاعاتی است که در گذشته آموخته و تجربه کرده ایم. اما همه ما گاهی دچار فراموشی می‌شویم. روش های تقویت حافظه باعث می‌شوند که سرعت یادگیری فرد بالا برود و در آینده به بیماری هایی مانند آلزایمر مبتلا نشد. در اینجا سعی داریم شما را با این روش های مختلف آشنا کنیم.
روش های تقویت حافظه
به کار واداشتن حافظه
سعی کنید به جای نوشتن اطلاعات آنها را حفظ کرده و به خاطر بسپارید. فعالیت هایی که ذهن و عملکرد مغز را در مواردی مانند یادآوری و دریافت اطلاعات بالا ببرد، موجب افزایش کارایی و بهره وری مغز می‌شود. تکرار، یکی از ساده ترین راه هایی است که در بالا بردن کارایی حافظه و به یاد آوردن اطلاعات موثر است.
انجام مکرر فعالیت های جدید
زمانی که شما شروع به یاد گرفتن یک کار جدید می‌کنید، مسیرهای عصبی جدید در مغز به وجود می‌آید. این مسیرها سبب می‌شوند کارهای جدید را پرسرعت تر و کارآمدتر به انجام برسانید. درصورتی مغز این مسیرهای جدید را تشکیل می‌دهد که انجام کاری را به آینده محول نکنید. گاهی این عادت در فرد نهادینه می‌شود. در این شرایط می‌توانید کاری را انتخاب کنید که مدام آن را تعویق می‌اندازید. سپس قسمت های کوچکی از آن را انجام دهید. به دلیل اینکه این کارهای کوچک، جزئی از کاری هستند که از آن دوری می‌کردید، مسیرهای عصبی در مغز به مرور تشکیل می‌شوند.
یادگیری یک حرفه جدید
هرچه فعالیت های مغزی خود را افزایش دهید، کارایی مغز شما نیز بالا می‌رود. به طور مثال یادگیری زبان جدید یا نواختن یک ساز جدید در این مورد موثر هستند. یادگیری زبان های دیگر، طرز تفکر جدید را در شما به وجود خواهد آورد. نواختن سازهای مختلف نیز سبب تبدیل اطلاعات دیداری به عملی شده و بر مهارت های شما می‌افزاید. بنابراین یادگیری و انجام هر عمل نو و تازه ای را میتوان از روش های تقویت حافظه شمرد.
ورزش کردن و فعالیت های بدنی
ورزش کردن علاوه بر حفظ سلامتی بدن، در تقویت حافظه نیز موثر است. در زمان ورزش اکسیژن بیشتری به مغز می‌رسد و کارایی سلول های مغزی بالا می‌رود. همچنین تشکیل مسیرهای عصبی با سرعت بیشتری انجام می‌شود. بنابراین ورزش می‌تواند سبب افزایش سطح هوشیاری شده و یادگیری را سریع تر می‌کند.
انجام فعالیت های مختلف با دست مخالف
انجام کارها با دست مخالف از دیگر روش های تقویت حافظه می‌باشد. به طور مثال انجام اموری مانند مسواک زدن و کار گوشی با دست مخالف از جمله فعالیت هایی هستند که میتوان روزانه آنها را انجام داد.
دوری از استرس
استرس حالتی است که تاثیر مهمی بر روی مغز و حافظه دارد. استرس شدید به مرور زمان سلول های مغزی را از بین برده و قسمت هیپوکامپ را تخریب می‌کند. هیپوکامپ در اصل بخشی از مغز است است که خاطرات گذشته را نگه داشته و خاطرات جدید را شکل می‌دهد. در مقابل استرس میتوان به مدیتیشن پرداخت. مدیتیشن می‌تواند به افراد در مقابل استرس، افسردگی، دیابت و همچنین افزایش تمرکز و یادگیری کمک کند. طبق تصاویر مغزی، مدیتیشن، فعالیت سلول مغزی را بالا برده و ضخامت غشای مغزی را افزایش می‌دهد. این موارد باعث بالا رفتن عملکرد مغز و حافظه می‌شود.
حل مسائل بصورت ذهنی
حتما برایتان پیش آمده که باید حساب و کتاب هایی را در طول روز انجام دهید. سعی کنید که امور این چنینی را بدون استفاده از ماشین حساب و توسط ذهن خود حل کنید. این تمرینات ذهنی، عملکرد مغزی را بالا برده و از روش های تقویت حافظه نیز به شمار می‌آید.
نوشتن با دست به جای تایپ کردن
نوشتن مطالب با دست، سلول های سیستم فعال سازی شبکه (RAS) در مغز را تحریک می‌کند. این امر سبب می‌شود مغز به فعالیت در حال انجام توجه بیشتری نشان دهد. در نتیجه اطلاعات سریع تر و دقیق تر به حافظه منتقل شده و راحت تر میتوان آن ها را به یاد آورد.
خواب کافی و مناسب
خواب مناسب با ایجاد واکنش هایی در مغز، به بهبود عملکرد حافظه کمک می‌کند. هر فرد بطور میانگین به 7 تا 8 ساعت خواب نیاز دارد. البته بهتر است قبل از خواب کافئین مصرف نکنید و از عوامل استرس زا دوری کنید.
تغییر روش مطالعه
بطور مثال اگر همیشه در اتاق خود مطالعه می‌کردید، سعی کنید در اتاق دیگری یا در سالن مشغول به مطالعه شوید. موقعیت های جدیدتر مانند کتابخانه، همچنین تغییر زمان مطالعه نیز (مثلا تغییر از صبح به عصر) در این مورد تاثیرگذار است.
داشتن رژیم غذایی سالم
یکی از حائز اهمیت ترین روش های تقویت حافظه، تغذیه سالم است. مواد غذایی وجود دارند که باعث تقویت عملکرد مغز و حافظه شده و به سلامت آنها کمک می‌کنند:
- زنجبیل
- جینسنگ
- کندر
- آووکادو
- بلوبری
- انواع کلم بروکلی
- شکلات تلخ
- گردو
- انواع توت
- ماهی
- قهوه
- غلات سبوس دار
- پیاز
- پرتقال
- مریم گلی
- ویتامین های C ،E ،B
موارد ذکر شده از جمله موادی هستند که میتوان برای بهبود عملکرد حافظه و مغز آنها را بکار برد. همچنین پیشنهاد می‌شود از مصرف چربی های اشباع شده پرهیز کنید. زیرا این چربی ها باعث زوال عقل شده و پیامدهایی مانند کاهش تمرکز و حافظه به همراه دارد.
معاشرت با خانواده و دوستان
طبق تحقیقات انجام شده داشتن روابط اجتماعی و دوستی های معنادار، علاوه بر اینکه نقش مهمی در سلامتی عاطفی افراد دارد، سلامت مغزی را نیز تخت تاثیر قرار می‌دهد. طبق تحقیقاتی دانشکده بهداشت عمومی هاروارد، مشخص شده افراد با روابط اجتماعی مناسب، به میزان کمتری با کاهش حافظه روبه رو می‌شوند.
سخن پایانی
بسیاری از ما با مشغله زیاد در طول روز دچار فراموشی می‌شویم. اما گاهی کاهش حافظه ناشی از زوال عقل یا افزایش سن است. در این شرایط باز هم میتوان حافظه را بهبود بخشید. روش های زیادی برای تقویت حافظه وجود دارد و انجام آن ها نیز کار چندان دشواری نیست. اما باید در نظر داشته باشید که تقویت حافظه نیازمند زمان است و باید این نکته را متذکر شد که انجام تمرینات بالا بصورت مداوم به بهبود حافظه می‌انجامد. در نتیجه بهتر است در این راه با برنامه ریزی پیش رفته و از هدف خود دست نکشید.
شما چه روش دیگری را می‌توانید به موارد بالا اضافه کنید…؟!
