اسطوخودوس یا لاواندر
گیاه اسطوخودوس با طبع گرم و خشک که نام های دیگری مانند اسطوقدوس و لاواندر را نیز دارد، برای سلامتی بدن بسیار مفید است. این گیاه خوش بو، در بیشتر نقاط دنیا میروید و با توجه به آب و هوا در شکل های گوناگونی به وجود میآید. این گیاه با برگ های باریک، دراز و سبز، کرک های سفید و پنبه ای و گل هایی بنفش مانند سنبل رشد میکند. سرشاخه گلدار آن که برای موارد مختلف مورد استفاده قرار میگیرد، طعم تلخی دارد. همچنین به علت بوی بسیار مطبوع آن در صنایع عطرسازی کاربرد دارد. در واقع اسانس اسطوخودوس که مایعی تقریبا زرد است، از تقطیر سرشاخه های گلدار آن بدست میآید. این گیاه ترکیبات دیگری مانند اسید بوتیریک، اسید پروبیونیک، اسید والریک، لینالول آزاد و ژرامبول را نیز داراست. در ادامه برای شما خواص گیاه اسطوخودوس را شرح میدهیم.
خواص گیاه اسطوخودوس
کاهش فشارخون
این گیاه به دلیل دارا بودن مقدار زیادی لینانول سطح فشار خون را پایین آورده، گردش خون را بهبود میبخشد و قلب را آرام میکند. در نتیجه خطر ابتلا به بیماری های قلبی و آترواسکلروزیس را در فرد کاهش میدهد.
رفع استرس
دمنوش اسطوخودوس، استرس و اضطراب را درمان کرده و و خواص آرام بخشی دارد. در واقع اسطوخودوس با کاهش فعالیت دستگاه عصبی این احساس را برای فرد به وجود میآورد. این گیاه علاوه بر رفع استرس و اضطراب، برای درمان بی خوابی و افسردگی نیز موثر است.
رفع آکنه و جوش
روغن اسطوخودوس فواید ضد التهابی و ضد میکروبی بسیار قوی دارد و به علت سطح بالای آنتی اکسیدان آن، انواع جوش و آکنه را به مرور زمان رفع کرده و موجب پاکسازی پوست میشود. بنابراین شما میتوانید برای اینگونه مشکلات پوستی، این روش طبیعی را بکار ببرید.
رفع شوره سر
روغن این گیاه به دلیل داشتن خواص ضد قارچی و ضدالتهابی شوره سر را درمان کرده و همچنین میتواند شپش سر را رفع کند. از طرفی باعث ترمیم موهای آسیب دیده شده و سبب درخشش آنها میشود. بطوری که امروزه شاهد تولید بسیاری از شامپوهایی هستیم که دارای عصاره گیاه اسطوخودوس هستند. در نتیجه میتواند بازسازی پوست سر و سلامت موها را از دیگر خواص گیاه اسطوخودوس به شمار آورد.
درمان ریزش مو
اسطوخودوس موجب تقویت ریشه موها شده و و با افزایش رشد موها، مانع از ریزش آنها میشود.
کاهش وزن
بالا بودن سطح آنتی اکسیدان در این گیاه، میتواند روده ها را سم زدایی کند. همچنین با پایین آوردن جذب چربی در بدن، باعث کاهش وزن بدن شخص میشود.
درمان مشکلات دستگاه گوارش
همانطور که گفته شد اسطوخودوس دارای خواص ضدمیکروبی و ضدالتهابی است که میتوان از آن به عنوان دارویی گیاهی برای مشکلات گوارشی استفاده نمود. این گیاه به عنوان یک مسکن عمل کرده و با تاثیر بر روی مشکلاتی که دارای ریشه عصبی هستند، آنها را تسکین میدهد. گیاه اسطوخودوس میتواند برای بهبود هضم غذا، یبوست، اسهال، معده درد و… نیز استفاده شود.
درمان بی خوابی
گفته شد که این گیاه برای درمان بی خوابی نیز موثر است. کسانی که دچار بی خوابی های شبانه و اختلالات خواب هستند، بهتر است پیش از خواب چای اسطوخودوس بنوشند. برای تهیه این چای کافی است مقداری برگ خشک شده را درون یک لیوان آب جوش بریزید و حدود 20 دقیقه اجازه دهید دم بکشد. سپس آن را میل کنید تا خواب راحت و آسوده ای داشته باشید.
تسکین ضرب دیدگی
از دیگر خواص گیاه اسطوخودوس، آرام کردن درد ناحیه ضرب دیده است. برای این منظور میتوانید حدود 4 قاشق گیاه خشک شده اسطوخودوس را در یک لیوان آب ریخته و اجازه دهید بجوشد. پس از 10 دقیقه جوشیدن، آن را صاف کرده و بگذارید خنک شود. سپس پارچه ای را به آب آن آغشته کنید و روی موضع موردنظر قرار دهید.
کاهش اسپاسم عضلانی
اسطوخودوس موجب کاهش اسپاسم های ماهیچه ای میشود. برخی بر این باورند که اسطوخودوس با مسدود کردن کانال های کلسیم، از انقباض و گرفتگی های عضلانی پیشگیری میکند.
تقویت حافظه
نوشیدن دمنوش یا عرق اسطوخودوس میتواند باعث بهبود و تقویت حافظه شود. البته تاثیر آن زمانی احساس میشود که 30 تا 40 روز از عرق آن استفاده کنید.
بهبود سرماخوردگی
اسطوخودوس با خواص ضد التهابی و ضدمیکروبی خود، سیستم تنفسی را پاکسازی کرده و به بهبود بیماری هایی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، آسم، سینوزیت و سرفه و گلو درد کمک میکند.
بهبود کبد چرب
گیاه اسطوخودوس دارای مقدار زیادی آنتی اکسیدان است که میتواند کبد را پاکسازی و سم زدایی کند. در نتبجه برای کمک به درمان بیماری هایی مانند کبد چرب مفید است.
درمان سردرد
عصاره این گیاه، با آرام کردن اعصاب در درمان سردرد موثر است. شما میتوانید از این آرامش بخش طبیعی برای رفع سردرد و حتی میگرن استفاده کنید.
لطافت پوست
خواص گیاه اسطوخودوس برای پوست نیز قابل توجه است. روغن گیاه اسطوخودوس باعث نرمی پوست شده و ظاهر پوست را جوان تر میکند. علت اینکه بسیاری از شرکت های آرایشی بهداشتی از عصاره آن در محصولات خود استفاده میکنند نیز همین است. همچنین روغن این گیاه از ایجاد چین و چروک صورت پیشگیری کرده و خاصیت احیاکنندگی دارد. این عصاره بافت های سلولی را فعال کرده و رطوبت پوست را تامین میکند. از طرفی میتوانید ماسک اسطوخودوس را برای کاهش استرس بکار ببرید.
بدین منظور نصف قاشق چای خوری عسل را با 4 تا 5 قطره روغن اسطوخودوس و در صورت تمایل چند قطره روغن زیتون را با هم ترکیب کنید. قبل از استفاده از ماسک، صورت خود را از هرگونه آلودگی پاک کنید. سپس ماسک را بر روی صورت و گردن خود پخش کنید و اجازه دهید حدود 25 تا30 دقیقه بماند. پس از آن صورت خود را با شستشو دهید.
بهبود سوختگی
استفاده از روغن اسطوخودوس بر روی پوست، آثار به جا مانده از زخم ها به مرور زمان از بین برده و میتواند برخی سوختگی ها را بهبود ببخشد. از طرفی جوشانده گیاه اسطوخودوس برای ضد عفونی کردن جراحات سطحی بسیار مناسب است.
دفع بید
از خواص گیاه اسطوخودوس برای دور کردن بیدها نیز میتوان بهره برد. در گذشته نیز به این منظور از این گیاه استفاده میکردند. برای این امر میتوانید چند قطره روغن اسطوخودوس را در گوشه های کمد بریزید یا اینکه مقداری از گل های خشک شده آن را در کیسه کوچکی گذاشته و در کمدتان قرار دهید. بدین ترتیب لباس های شما از آسیب بید در امان میماند.
موارد منع مصرف اسطوخودوس
کودکان و نوزادان
اسطوخودوس هورمون های بدن نوزادان وکودکان پسر را از تعادل خارج کرده و احتمال ابتلا به ژنیکوماستی را که به معنای رشد غیرعادی سینه هاست، در آنها بالا میبرد.
بانوان باردار و شیرده
متخصصان پیشنهاد میکنند که بانوان در زمان بارداری و شیردهی از مصرف دمنوش اسطوخودوس پرهیز کنند.
جراحی
به دلیل اینکه اسطوخودوس بر روی سیستم عصبی مرکزی تاثیرگذار است، میتواند با داروهای بیهوشی تداخل داشته باشد. در صورتی که یک عمل جراحی در پیش دارید، پیشنهاد میشود از 2 هفته قبل از مصرف اسطوخودوس خودداری کنید.
افراد با طبع صفرا
این گیاه برای افراد صفراوی مناسب نیست و آنها را آشفته میکند. این افراد باید آن را به همراه سکنجبین یا کتیرا استفاده کنند.
جمع بندی
گیاه اسطوخودوس یکی از گیاهان دارویی بی شماری است که نام آن را بارها شنیده ایم. برای بهره بردن از خواص گیاه اسطوخودوس کافیست کمی از این گیاه خشک شده را در یک لیوان آب در حال جوش ریخته و حدود 15 دقیقه اجازه دهید دم بکشد. استفاده از روغن آن نیز برای کاربردهای موضعی توصیه میشود. اما در مورد اینکه در چه مواردی نباید از این گیاه استفاده کرد نیز صحبت کردیم. بنابراین قبل از مصرف اسطوخودوس، باید در نظر بگیرید که در چه شرایطی قرار دارید. علاوه بر موارد گفته شده شما میتوانید با داشتن یک گلدان از گیاه اسطوخودوس، فضای خانه خود را معطر و مزین کنید!
شما تاثیر کدام یک از فواید این گیاه پرخاصیت را تجربه کرده اید…؟